آیه نجواآیه ۱۲ مجادله، درباره درگوشی صحبت کردن با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که به آیه نجوا، شهرت دارد. بررسی می کند. ۱ - تعریفبه آیه ۱۲ سوره مجادله «آیه نجوا» یا «آیه مناجات» می‌گویند. ۲ - آیه مربوطه(یا ایها الذین آمنوا اذا ناجیتم الرسول فقدموا بین یدی نجواکم صدقة ذلک خیر لکم واطهر فان لم تجدوا فان الله غفور رحیم)؛ "ای کسانی که ایمان آورده‌اید هرگاه با پیامبر (خدا) گفتگوی محرمانه می‌کنید پیش از گفتگوی محرمانه خود صدقه‌ای تقدیم بدارید این (کار) برای شما بهتر و پاکیزه تر است و اگر چیزی نیافتید بدانید که خدا آمرزنده مهربان است " . ۳ - شان نزولمفسران در شان نزول این آیه گفته‌اند که جمعی از ثروتمندان خدمت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌آمدند و با او نجوا می‌کردند. این کار مایه نگرانی فقرا و امتیازی برای ثروتمندان بود. این جا بود که آیه نازل شد و به آنان دستور داد پیش از نجوا با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم صدقه‌ای به مستمندان بپردازند. اغنیا نیز وقتی چنین دیدند، از نجوا خودداری کردند. ۴ - امام علی تنها عامل آیه نجواغالب مفسران شیعه و سنی نوشته‌اند امیرمؤمنان علی علیه‌السّلام تنها کسی بود که به این آیه عمل کرد، و این فضیلتی بزرگ برای حضرت علی علیه‌السّلام است که داستان آن در بیشتر کتاب‌های تفسیری و حدیثی آمده است. با این که حضرت علی علیه‌السّلام در زمره ثروتمندان اصحاب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نبود و زندگی ساده و زاهدانه‌ای داشت، برای احترام به این حکم الهی در مدت کوتاه عمر این آیه چند بار صدقه داد و مسائل ضروری را از طریق نجوا با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در میان نهاد. ۵ - از اهداف تشریعیکی از اهداف تشریع این حکم، جلوگیری از گفت و گوهای غیر ضرور با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و رهبر جامعه بود که وقت ارزشمند او را با نجوا نگیرند. البته پس از تامین این هدف، این آیه با آیه پس از آن (آیه ۱۳ همین سوره) نسخ شد. [۴]
سبحانی، جعفر، الایمان و الکفرفی الکتاب و السنة، ج۱، ص۲۵۲.
[۵]
جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن (فصلنامه)، ج۱۹، ص۱۸۹.
[۶]
معرفت، محمد هادی، آموزش علوم قرآن، ج۲، ص۳۶۲.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه نجوا». رده‌های این صفحه : اسامی آیات و سور | قرآن شناسی
|